wtorek, 10 czerwca 2014

Taśmy prof. Romana Reinfussa

Przeszukiwanie archiwów zawsze wiąże się z wielkimi nadziejami, ale i też i z wielkim ryzykiem. Możemy przesiedzieć w nich kilka dni i wyjść z pustymi rękoma.  Archiwum Stowarzyszenia Twórców Ludowych w Lublinie na szczęście zawiera materiały, które zadowolą badacza nadpopradzkiego folkloru,  są to 44 taśmy profesora Romana Reinfussa.  Znacząca część nagrań realizowana była w czasie badan terenowych w latach 60-tych i 80-tych przez profesora i jego uczniów na terenach dawnej Łemkowszczyzny.  Na dwóch taśmach (13 i 14) mamy zapis dźwiękowy z obszaru nadpopradzia. Są to wywiady z Marią Krynicką ur. w 1913 r. w Wojkowej i z 69 letnią Heleną Wisłocką. Obie te panie wyśpiewują piosenki Rusińskie, Słowackie i Polskie. Znamienną rzeczą jest komentarz Marii Krynickiej (Łemkini) do jednej ze śpiewanych  piosenek. Zapowiada, że teraz to ona zaśpiewa melodię z Wojkowej i….., i śpiewa przyśpiewkę weselną na melodię sądeckiego krakowiaka. To jest kolejny argument za tezą, że górale nadpopradzcy to tożsamość oparta na trzech kulturach Rusińskiej, Polskiej i Słowackiej. 

Repertuar Marii Krynickiej to (zapis fonetyczny za opisem sporządzonym na taśmach podobnie komentarze w nawiasach)

1.      Boh prediecznyj
2.      Diwnaja nowina
3.      Do Betlejemu
4.      Weseła Nowyna – są to 4 popularne kolędy znane do dziś mieszkańcom Łomnicy
5.      Boże, Boże z tym bortakiem (weselna typ D)
6.      Ej nie było mnie doma (słowacka)
7.      Ej drużba

1.       Oj chodyły dyłczonenka (słowacka)  - interesujący tekst mówiący o grze na dudach
2.       Czerwona róża trojaka (Limanowa)
3.       Bodaj to kohut (znana)
4.       Ej drużnba (krakowiak, melodia wojkowska)
5.       Ej ja parobok jeden (pasterska)
6.       Zakukała zazuleńka
7.       Na dolyny niwka
8.       Ej lulaj że mi lulaj (pasterska)
9.       Ej hoju
10.   Prosymy was
11.   Niedźwiedziowy panny spiwają (słowacka)  - nie spotkałam się z takim zwyczajem w wioskach polskich, warte zbadania
12.   Na Jana panny spiwaja
13.   W niedelu rano
14.   Cieszyła się matka
15.   Cziom wy swaczki (weselna)

Helena Wisłocka
1.       Spiwanoczki moi
2.       Szuchajowi oczi
3.       Na szcza wy mia mano
4.       Miała ja miłoho frajer osa
5.       Oj, Boże mój  - śpiewane na tę samą melodię co 1. i 2. Śpiewka
6.       Moja żena dudre dudre
7.       Stań Janicku stań hore
8.       Powidajut lude
9.       Jak mi pryszła karta na rukowask
10.   Ja do lasu nie pode – słowa śpiewane prawie w całym łuku Karpat na różne melodie
11.   Oj wersze mi wersze


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz