GÓRALE NADPOPRADZCY TOŻSAMOŚĆ TRZECH KULTUR

GÓRALE NADPOPRADZCY TOŻSAMOŚĆ TRZECH KULTUR to projekt realizowany w ramach stypendiów twórczych i stypendiów na przedsięwzięcia związane z upowszechnianiem kultury ze środków pozostających w dyspozycji ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego na 2014 rok

Górale nadpopradzcy nie mieli S.Witkiewicza, W.Orkana, K.Przerwy Tetmajera, którzy by im uświadomili wartość ich kultury. Dla mieszkańca nadpopradzia góral to mieszkaniec Zakopanego, a folklor, choć zachowany, jest oderwany od wiedzy. Projekt zakłada odkłamanie i popularyzację góralszczyzny nadpopradzkiej poprzez przeprowadzenie szeregu logicznie powiązanych działań animacyjnych.

GÓRALE NADPOPRADZCY w powszechnej opinii regionalistów, folklorystów i etnografów uważani są za podgrupę górali sądeckich, na którą największy wpływ miało miasto Nowy Sącz z jego kulturą lachowską i która nie wykształciła nic oryginalnego, znaczącego, wartego badania. Dlatego pewnie w archiwum krakowskiego muzeum etnograficznego przez 100 lat leżały materiał z badań terenowych 1909 - 1912 r., którymi nikt się nie interesował. Rysują one inny i ciekawszy obraz tej góralszczyzny. Największy wpływ na nią miało bowiem oddziaływanie Starej Lubowli oddalonej o 17 km od Piwnicznej „stolicy” Spisza, oraz sąsiedztwo Rusinów (górale nadpopradzcy byli z trzech stron Pd. Pn. i Zach. otoczeni przez ludność łemkowską do czasu jej wysiedlenia). Starsza generacja tutejszej ludności jest trójjęzyczna i jak pokazują dotychczasowe badania trójczłonowy jest folklor Nadpopradzia. Góralszczyzna Nadpopradzka przez wieki była oparta o współegzystujące obok siebie trzy narody: Rusinów, Słowaków i Polaków.

fot. Kokuszka 1961